Nguyễn Kế Xoài (? – ?)
1. Thông tin
– Tên gọi: Nguyễn Kế Xoài hay Nguyễn Kế Sài (阮柯赛)
Tước hiệu: Sài Quận công (阮柯赛), Tổng Binh Nghệ An Thuận Hóa, . Thụy hiệu: Nam Bình vương (南平王)
– Chưa rõ năm sinh tại Đông Kinh, Đại Việt (nay là Việt Nam)
Chưa rõ năm mất tại Nghệ An, Đại Việt (nay là Việt Nam)
– Giới tính: Nam
– Quốc tịch: Đại Việt
Dân tộc: Kinh
– Là chính trị gia thời Lê trong lịch sử Việt Nam
2. Hôn nhân và gia đình
a) Thân thế
– Ông nội là Nguyễn Hội và bà nội là Vũ Thị Hạch
– Ông ngoại là Lê Minh
– Bố là Nguyễn Xí và mẹ là Lê Thị Ngọc Lan
b) Hôn nhân và con cái
– Quan hệ gia đình với vợ là Phạm Thị Ngọc Ất
– Có 9 người con trai: Nguyễn Đạo Quang, Nguyễn Đình Quả, Nguyễn Đình Bảng, Nguyễn Đình Trang, Nguyễn Đình Phú, Nguyễn Kế Bính, Nguyễn Đình Điển, Nguyễn Đình Kính (Nguyễn Kim), Nguyễn Đình Soạn.
3. Cuộc đời và sự nghiệp
Con thứ 5 trong gia đình có 24 anh chị em (Nguyễn Sư Hồi, Nguyễn Bá Sương, Nguyễn Nhật Huyền, Nguyễn Bá Kiệt, Nguyễn Kế Sài, Nguyễn Phùng Thời, Nguyễn Thúc Nga, Nguyễn Tôn Cao, Nguyễn Cảnh Thanh, Nguyễn Trọng Đạt, Nguyễn Phúc Xà, Nguyễn Hữu Lượng, Nguyễn Đông Dần, Nguyễn Nhân Thực, Nguyễn Văn Chinh, Nguyễn Duy Tân, Nguyễn Ngọc Hỷ, Nguyễn Ngọc Lệ, Nguyễn Ngọc Minh, Nguyễn Ngọc Thái, Nguyễn Ngọc Biên, Nguyễn Ngọc Liên, Nguyễn Ngọc Kính (Ngọc Quỳnh), Nguyễn Ngọc Bình).
Có công cùng cha và anh đưa vua Lê Thánh Tông lên ngôi
Đánh dẹp quân Chiêm Thành
Trấn thủ Nghệ An và sau đó là đất Thuận Hóa
Cùng anh cả là Nguyễn Sư Hồi có công chiếu dân, khai phá mở rộng diện tích và cải tạo đất đai hoang hóa nhiễm mặn ven biển của huyện Châu Phúc, phủ Đức Quang, đặc biệt là Thượng Xá (ngày nay là vùng đất sát Cửa Lò)
Cuối đời về ở tại Thượng Xá, trực tiếp gism sát bố phòng 12 cửa biển (từ Quảng Trị đến Quảng Bình), mở trường học và xây dựng chợ Sơn.
4. Giải thưởng và tôn vinh
Triều vua Lê Trang Tông phong Thái Bảo Thượng trụ quốc
Năm 1783 vua Lê Cảnh hưng sắc phong Thái bảo Ngô quận công gia phong Dực thánh Tế trị Hưng bình Tán chính Long công Mậu đức Dương uy Hiển hựu Phổ tế Đại vương.
Hiện nay có tới 174 nhà thờ trung chi, tiểu chi.
Sáng 19/7/2013 UBND xã Nghi Hợp cùng con cháu dòng họ chi 5 huyện Nghi Lộc đón nhận bằng Di tích lịch sử quốc gia Mộ và Nhà thờ Thái Bảo Nguyễn Kế Sài
5. Tham khảo
– Internet
– Ấn phẩm
