Nguyễn Doãn Toại (? – ?)
1. Thông tin
– Tên gọi: Nguyễn Doãn Toại
– Chưa rõ năm sinh năm mất tại Canh Hoạch, huyện Thanh Oai, phủ Ứng Thiên, Hà Đông, Đại Việt (nay là xã Dân Hòa, huyện Thanh Oai, Tp. Hà Nội, Việt Nam).
– Giới tính: Nam
– Quốc tịch: Đại Việt
Dân tộc: Kinh
– Là người dân thời Lê trong lịch sử Việt Nam.
2. Hôn nhân và gia đình
a) Thân thế
– Ông nội: Nguyễn Đình Thủy
– Bố là Nguyễn Đình Địch
b) Hôn nhân và con cái
– Quan hệ gia đình với vợ là Nguyễn Thị Hiền
– Có 1 người con trai: Nguyễn Đạm
c) Hậu duệ
– Cháu nội: Nguyễn Thị Ngọc Cẩm, Nguyễn Quyện, Nguyễn Miễn,…
3. Con người và tính cách
Xuất thân từ gia đình quyền quý, lại có học thức
4. Cuộc đời và sự nghiệp
Con cả trong gia đình có 3 anh em (Nguyễn Doãn Toại, Nguyễn Kiều, Nguyễn Đình Tùng)
Bị mắc bệnh phong nên ra đồng dựng lều sống. Được cô Nguyễn Thị Hiền tự nguyện ra ở cùng và sinh con.
Đời sau còn nhắc về một sự tích cuối đời như sau: Khi ông mắc bệnh phong nên bị gia đình Nguyễn Thị Hiền ngăn cấm. Ông phải tự mình ra ngoài đồng vắng làm lều để ở, thế nhưng vị trí làm lều lại vào nơi gia đình nhà ông Nguyễn Đức Lượng (em trai của Nguyễn Thị Hiền) định đặt huyệt mộ cho cha (Nguyễn Bá Ký). Ông Lượng đã khéo xin ông Toại rời đi nhưng không được, đành phải ra nói rõ sự tình cho ông Toại nghe.
Ông Toại nghe xong bèn nói: Việc này giải quyết cũng dễ thôi. Các ông và tôi đều là con nhà khoa bảng, môn đăng hộ đối. Tôi vốn từng đem lòng cảm mến người em gái của ông, muốn cho hai nhà kết làm thông gia. Tuy nhiên, vì bệnh tật mà không thành. Giờ đây chỉ muốn được gặp người em gái của ông. Tôi muốn hai người cùng trò chuyện với nhau một đêm. Sáng hôm sau tôi sẽ lập tức di chuyển đi để tiện việc mong ước của ông. Khi nghe xong, ông Lượng bực tức, đành về nói chuyện với thầy phong thủy. Thầy nghĩ một hồi rồi nói rằng mảnh đất ấy rất quý và hiếm nên phải cố gắng lấy được.
Nhưng chuyện lại bị bà Nguyễn Thị Hiền nghe được, nên bà đã ra gặp thầy phong thủy và em trai nói rằng là việc trọng đại của gia đình, chỉ nói chuyện 1 đêm thì xá gì, nguyện làm việc này để đáp lại công sinh thành dưỡng dục.
Đến đêm cô đội nón, xách đèn đến với ông Toại và họ đã trao thân cho nhau. Điều không may, đêm hôm đó ông Nguyễn Doãn Toại cũng đột ngột quy tiên. Phát hiện ông Toại chết, bà Hiền vội vã trở về báo cho em trai, ông Lượng tính đem xác ông Toại đi nơi khác chôn cất. Họ bèn báo cho quan và gia đình về cái chết của ông Toại, nhưng sáng hôm sau ra xem thì mối đã đùn lấp, chỉ còn nổi lên hai chân. Gia đình ông Toại cho rằng đây là thiên táng nên không thể di chuyển được.
7. Tham khảo
– Internet
– Ấn phẩm